The Best Medics, Doctors & Physicians for A Healing Touch
اللغة العربية
english
پرتودرمانی (Radiotherapy): یکی از روش‌های اصلی درمان سرطان

پرتودرمانی (Radiotherapy یا Radiation Therapy) یکی از روش‌های مهم در درمان سرطان است که از پرتوهای یونیزان برای از بین بردن یا کاهش رشد سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. این روش می‌تواند به‌تنهایی یا در ترکیب با جراحی، شیمی‌درمانی و ایمونوتراپی به‌کار گرفته شود.

۱. انواع تکنیک‌های پرتودرمانی
پرتودرمانی به دو دسته کلی پرتودرمانی خارجی (External Beam Radiotherapy – EBRT) و پرتودرمانی داخلی (Brachytherapy) تقسیم می‌شود.
 
۱.۱. پرتودرمانی خارجی (EBRT)
در این روش، پرتوها از یک دستگاه خارجی (مانند شتاب‌دهنده خطی) به سمت تومور تابیده می‌شوند.
 
مهم‌ترین تکنیک‌های پرتودرمانی خارجی:
✅ ۳D-CRT (Three-Dimensional Conformal Radiation Therapy)
• پرتودرمانی سه‌بعدی تطبیقی که در آن پرتوها مطابق شکل تومور تنظیم می‌شوند.
• کاهش آسیب به بافت‌های سالم.
 
✅ IMRT (Intensity-Modulated Radiation Therapy)
• پرتودرمانی با شدت تعدیل‌شده که دوز پرتو را در نواحی مختلف تغییر می‌دهد.
• بسیار دقیق و مناسب برای تومورهای پیچیده.
 
✅ IGRT (Image-Guided Radiation Therapy)
• پرتودرمانی هدایت‌شده با تصویر که در هر جلسه تصویربرداری انجام می‌شود تا موقعیت تومور اصلاح شود.
 
✅ SBRT (Stereotactic Body Radiation Therapy)
• پرتودرمانی استریوتاکتیک بدن که با دوز بالا در چند جلسه محدود انجام می‌شود.
• مناسب برای سرطان‌های کوچک و متاستازهای محدود.
 
✅ SRS (Stereotactic Radiosurgery)
• مشابه SBRT اما برای تومورهای مغزی استفاده می‌شود.
• شامل تکنیک‌هایی مانند گامانایف (Gamma Knife) و سایبرنایف (CyberKnife).
 
۱.۲. پرتودرمانی داخلی (Brachytherapy)
در این روش، مواد رادیواکتیو مستقیماً در داخل یا نزدیک تومور قرار داده می‌شوند.
 
✅ Low-Dose Rate (LDR) Brachytherapy
• دوز کم پرتو در مدت‌زمان طولانی.
• اغلب برای سرطان پروستات و دهانه رحم استفاده می‌شود.
 
✅ High-Dose Rate (HDR) Brachytherapy
• دوز بالای پرتو در مدت کوتاه.
• برای سرطان سینه، دهانه رحم و برخی سرطان‌های دیگر.
 
۲. مزایای پرتودرمانی

حفظ عملکرد اندام‌ها: در مقایسه با جراحی، بسیاری از بیماران می‌توانند بدون برداشتن عضو تحت درمان قرار گیرند.
کنترل رشد تومور: در برخی موارد، می‌تواند تومور را به‌طور کامل از بین ببرد.
کاهش درد و علائم سرطان: در بیماران مبتلا به سرطان‌های پیشرفته، پرتودرمانی به کاهش علائم کمک می‌کند.
مؤثر در بسیاری از سرطان‌ها: از جمله سرطان سینه، پروستات، ریه، مغز، سر و گردن.

۳. چه زمانی پرتودرمانی انجام می‌شود؟
⏳ بسته به نوع سرطان، مرحله بیماری و برنامه درمانی پزشک، پرتودرمانی در سه زمان اصلی انجام می‌شود:
 
✅ قبل از جراحی (Neoadjuvant Therapy):
• برای کوچک کردن تومور و آسان‌تر کردن جراحی.
 
✅ بعد از جراحی (Adjuvant Therapy):
• برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده و کاهش احتمال عود سرطان.
 
✅ به‌عنوان درمان اصلی (Definitive Therapy):
• در صورتی که جراحی ممکن نباشد یا نیازی به جراحی نباشد.
 
4. دستگاه‌های پرتودرمانی و مقایسه الکتا با برندهای دیگر
در مرکز شما از دستگاه “الکتا” (Elekta) استفاده می‌شود که یکی از پیشرفته‌ترین دستگاه‌های پرتودرمانی در جهان است.
 
✅ مزایای Elekta:
• دقت بالا در پرتودرمانی
• کاهش آسیب به بافت‌های سالم
• امکان استفاده از تکنیک‌های پیشرفته مانند IMRT، IGRT و SBRT
• زمان درمان کوتاه‌تر نسبت به برخی دستگاه‌های دیگر
 

✅ مقایسه با برندهای دیگر:

برندویژگی هامقایسه با Elekta
Varianکیفیت بالا - تکنولوژی True Beam - دقت بالاتقریبا مشابه Elekta
Siemensدستگاه های قدیمی تر - مناسب برای پرتو درمانی استانداردتکنولوژی بهتری دارد Elekta
Accuray (Cyber Knife)مناسب برای پرتو درمانی استریوتاکتیکدقت بیشتر در موارد خاص - اما Elekta قابلیت های گسترده تری دارد
5. پرتودرمانی بیشتر برای چه سرطان‌هایی استفاده می‌شود؟

✅ سرطان سینه
✅ سرطان پروستات
✅ سرطان ریه
✅ سرطان مغز
✅ سرطان سر و گردن
✅ سرطان دهانه رحم و رحم
✅ سرطان مری و معده
✅ سرطان کولون و رکتوم
✅ برخی سرطان‌های خون مانند لنفوم

6. چه افرادی نمی‌توانند پرتودرمانی انجام دهند؟

زنانی که باردار هستند: پرتوها ممکن است به جنین آسیب برسانند.
بیمارانی با سابقه پرتودرمانی بیش‌ازحد: اگر یک ناحیه قبلاً دوز بالایی از پرتو دریافت کرده باشد، امکان درمان مجدد ممکن است نباشد.
بیمارانی با بیماری‌های زمینه‌ای شدید: مانند نارسایی کلیه، مشکلات شدید قلبی یا دیابت کنترل‌نشده.
بیمارانی با نقص سیستم ایمنی: در برخی موارد، پرتودرمانی ممکن است برای افرادی که نقص ایمنی دارند، مضر باشد.

7. چه افرادی می‌توانند پرتودرمانی انجام دهند؟

✔ افرادی که نیاز به کنترل رشد سرطان دارند.
✔ بیمارانی که جراحی امکان‌پذیر نیست.
✔ بیمارانی که نیاز به کاهش علائم سرطان دارند.
✔ بیمارانی که نیاز به ترکیب پرتودرمانی با شیمی‌درمانی یا جراحی دارند.

جمع‌بندی

✅ پرتودرمانی یکی از روش‌های مؤثر در درمان سرطان است که به‌تنهایی یا همراه با سایر روش‌های درمانی استفاده می‌شود.
✅ تکنیک‌های مختلف پرتودرمانی شامل EBRT (۳D-CRT، IMRT، IGRT، SBRT) و براکی‌تراپی (HDR و LDR) هستند.
✅ مدت‌زمان درمان بسته به تکنیک مورد استفاده بین ۱ تا ۳۵ جلسه متغیر است.
✅ دستگاه Elekta یکی از بهترین دستگاه‌های پرتودرمانی با دقت بالا و کاهش آسیب به بافت‌های سالم است.
✅ بیمارانی که باردار هستند یا مشکلات خاصی دارند، ممکن است برای پرتودرمانی مناسب نباشند.